TRANSAKCJE TERMINOWE

TRANSAKCJE TERMINOWE

charakte­rystyczne dla gospodarki kapitalistycznej umowy kupna-sprzedaży, przy których cena (kurs) ustalana Jest w momencie zawarcia umowy, a dostawa i zapłata następują w terminie późniejszym, okreś­lonym w umowie; przedmiotem t.t. są standardowe towary, głównie produkty rolne i surowce (np. pszenica, bawełna, wełna, cukier, kawa oraz metale, Jak miedź, cyna, cynk), papiery wartościo­we (głównie akcje wielkich przedsię­biorstw) oraz waluty zagraniczne; bywa­ją najczęściej zawierane na termin – lub -mieslęczny, a w przypadku towarów — również na dłuższe terminy. Główne giełdy towarowe, na których dokony­wane są t.t., znajdują się w Londynie (kauczuk i metale), w Nowym Jorku (bawełna, metale, kawa, kauczuk), w Chicago (pszenica, kukurydza i inne artykuły rolne), w Liverpoolu i Nowym Orleanie (bawełna). Głównymi rynkami, na których dokonywane są duże t.t. de­wizami, są Londyn, Nowy Jork, Zurich Paryż. Gospodarcze znaczenie t.t. t o-warami polega na tym, że pozwalają one przedsiębiorstwu (hurtownikowi lub fabrykantowi) wyeliminować w pewne] mierze ze swojej kalkulacji ryzyko wy­nikające ze zmiany ceny danego surow­ca. T.t. dewizami spełniają dwojaką rolę: mogą stanowić uzupełnienie towa­rowej t.t., gdy cena towaru wyrażona Jest w obcej walucie, oraz mogą być Przedmiotem specjalnych transakcji finansowych, zwłaszcza zaś służą do eli­minowania ryzyka kursowego przy udzielaniu i zaciąganiu krótkotermino­wych kredytów w walucie zagranicznej.TRANSAKCJA WIĄZANA ( sprzedaż wiązana), umowa kupna-sprzedaży za­wierana wraz z zobowiązaniem, że kon­trahent dodatkowo kupi lub sprzeda in­ny towar, oprócz towaru, którego zasad­niczo transakcja dotyczy. Zobowiązanie może dotyczyć kupującego lub sprzeda­jącego albo obu naraz. T.w. występują w obrocie wewnętrznym, zagranicznym i w skupie. Stąd ich charakter, tj. ob­ciążenia i korzyści wynikające z dodat­kowego zobowiązania są różne i wystę­pują w różnym aspekcie po stronie ku­pującego lub sprzedającego. W obrocie wewnętrznym treść transakcji wiązanej wyrażać może warunek: aby kupić ilość a towaru b, kupujący zmuszony jest do nabycia c ilości nie żądanego towaru d. Tego rodzaju przymus jest bardzo sku­teczny przy występującym na rynku de­ficycie towaru b; realizacja warunku umożliwia sprzedającemu pozbycie się trudno zbywalnego towaru d. Transak­cje takie były w Polsce szeroko stoso­wane w okresie rozdzielnictwa towaro­wego. Obecnie są zakazane. W obrocie zagranicznym t.w. występują często w dwóch formach. Jedną z nich stosowaną w Polsce w okresie rozdziel­nictwa towarowego omówiono wyżej. Druga — tzw. transakcje kompensacyj­ne — polega na opatrywaniu niektórych transakcji klauzulą, uzależniającą kup­no żądanego towaru od równoczesnego nabycia przez drugiego kontrahenta pew­nej ilości innego towaru, np.: Polska kupi we Włoszech towar a, jeżeli Wło­chy kupią od Polski towar b, określonej, ekwiwalentnej wartości. Klauzula może też wyrażać wiązany obowiązek sprze­daży. Transakcje kompensacyjne mogą występować jako samodzielne, nie wią­zane z innymi, gdy np. chodzi tylko kompensacje ekwiwalentu pieniężnego z tolerancją dla asortymentu towarów. W skupie przy zakontraktowaniu dostaw wiąże się Je z dostarczeniem sprzedają­cemu innych towarów, np. przedsię­biorstwa skupujące zobowiązują się do­starczyć rolnikom za dostawy artykułów rolnych nasion, pasz, nawozów sztucz­nych, węgla i ponadto wypłacić premię w gotówce za zakontraktowanie sprze­daży ponad określone minimum oraz za jakość i terminowość dostawy. W skupie t.w. stanowią swoistą formę zachęty ma­terialnej dla rolników. TOWARZYSTWO NAUKOWE ORGANI­ZACJI I KIEROWNICTWA, ma na celu badanie, rozwijanie i upowszechnianie znajomości praw, zasad i metod oraz osiągnięć nauk organizacji i kierownic­twa, a także ich praktycznego zastoso­wania w służbie gospodarki socjalistycz­nej. Jego działalność opiera się na spo­łecznej pracy członków. Oddziały tery­torialne (m. in. we wszystkich miastach wojewódzkich) mają znaczną samodziel­ność. Walne zebranie każdego z nich wybiera stałe władze oddziału oraz radę naukową. Natomiast walne zebranie to­warzystwa wybiera władze naczelne i Zarząd Główny, w którego skład wcho­dzą przewodniczący zarządów oddziałów. Równocześnie wybierana jest Główna Rada Naukowa. Pracą naukową towa­rzystwa zajmują się komisje powoły­wane przez Zarząd Główny oraz sekcje powoływane przez zarządy oddziałów. Towarzystwo podnosi kwalifikacje kie­rowników w zakresie organizacji różnych dziedzin, gospodarki, prowadząc kursy i seminaria (w ok. uczestni­ków). Organizuje też konferencje, które mają na celu działalność naukową oraz szerzenie wiedzy organizacyjnej (w ok. uczestników). Towarzy­stwo wydaje czasopisma: „Przegląd Organizacji”, „Problemy Organizacji” i „Organizacja i Kierownictwo”. Pierw­sze z nich stanowi podstawowy organ po­święcony głównie szerzeniu wiedzy prak­tycznej, zmierzającej do wdrażania po­stępu w organizacji. Informuje również o działalności towarzystwa. „Problemy Organizacji” zawierają dorobek nauko­wy o charakterze teoretycznym. „Orga­nizacja i Kierownictwo” natomiast za­mieszcza w formie przeglądu streszczenia światowych opracowań w dziedzinie nauk organizacji oraz Jej zastosowania. Po­nadto Towarzystwo wydaje liczne pomo­ce szkoleniowe i opracowania udostęp­niające metody praktycznego wykorzy­stywania osiągnięć nauk o organizacji. Działalność T.N.O. i K. stanowi dalszy ciąg pracy Instytutu Naukowej Orga­nizacji i Kierownictwa założonego w z inicjatywy prof. K. Adamieckie­go — ) i działającego pod jego dyrekcją. Mimo przerw w działalności ( — oraz — ) ciągłość prac zapoczątkowanych w Instytucie została utrzymana. TOWAR, produkt pracy ludzkiej prze­znaczony na sprzedaż; z definicji tej wynika, że produkty pracy ludzkiej nie zawsze przyjmują formę t.; stają się nimi na pewnym etapie rozwoju spo­łeczeństwa. Aby produkty pracy ludzkiej stały się t., musi Istnieć społeczny po­dział pracy między producentami, a tak­że muszą występować różne jednostki produkcyjne, dysponujące środkami pro­dukcji i wytworzonymi przez siebie pro­duktami; Jedynie w tych warunkach więzi między producentami będą doko­nywać się za pomocą wymiany t. przez nich wyprodukowanych. T. stanowi więc społeczną formę, Jaką przyjmują wytwo­ry pracy w omawianych warunkach. T. można rozpatrywać z punktu widze­nia jego wartości użytkowej oraz — wartości wymiennej. W warunkach pro­dukcji towarowej (— gospodarka towa­rowa), opartej na prywatnej własności środków produkcji, wlęż ekonomiczna między producentami, wynikająca ze społecznego podziału pracy, przejawia się w postaci wymiany produktów pra­cy poszczególnych producentów, tj. wy­miany t., przyjmując tym samym postać stosunków między rzeczami TOWAROWOSC PRODUKCJI ROLNEJ,wskaźnik wyrażający procentowy stosu­nek Ilości lub wartości produkcji towa­rowej, tj. części produkcji globalnej zby­wanej na zewnątrz w formie towaru, do ilości lub wartości całej produkcji gospodarstwa, poszczególnych gałęzi gos­podarki rolnej, danego produktu itp.; określa stopień, w Jakim rolnictwo pra­cuje na zaspokojenie potrzeb własnych (spożycie i zużycie wewnętrzne), a w Jakim zaś na zaspokojenie potrzeb ogól­nospołecznych (produkcja towarowa).Zasadniczym warunkiem zwiększenia t.p.r. Jest zmniejszenie zużycia we­wnętrznego (na potrzeby własne) uzyski­wanej produkcji rolnej. Istnieją bowiem dwa syntetyczne czynniki warunkujące wzrost t.p.r.: ) zwiększenie produkcji globalnej i ) zmniejszenie zużycia we­wnętrznego w Tolnictwie. T.p.r. może być zwiększona przez wzrost produkcji glo­balnej, jeśli zużycie wewnętrzne nie ule­ga zmianie, lub przez zmniejszenie zuży­cia wewnętrznego, Jeśli produkcja glo­balna nie wzrasta. Wzrost t.p.r. następuje zatem pod wpływem wzrostu produkcyj­ności, efektywności lub intensyfikacji produkcji. Także wzrost wydajności pra­cy umożliwia powoduje zwiększenie się t.p.r.Niezbędne przesłanki wzrostu t.p.r. stwa­rza także rozwój przemysłu. Dostarcza­jąc bowiem środków potrzebnych do przeprowadzenia technicznej rekonstruk­cji rolnictwa (nawozy mineralne, maszy­ny Itp.), może w sposób decydujący wpływać na wzrost produkcji wydaj­ności pracy w rolnictwie. W wyniku tego przy zmniejszonym zatrudnieniu w rol­nictwie można produkować znacznie wię­cej, a także więcej artykułów rolnych przeznaczać na sprzedaż. Nowoczesna technika i zwiększenie w strukturze agrarnej udziału wielkich przedsiębiorstw rolnych zapewniają wysoką t.p.r. Dla­tego techniczna rekonstrukcja rolnictwa dokonywana na podstawie industrializa­cji kraju i przebudowa społeczno-orga-nizacyjna gospodarki rolnej (rozwój gos­podarstw państwowych, spółdzielczości produkcyjnej innych form gospodarki zespołowej) są ważnymi czynnikami wzrostu t.p.r.W gospodarstwie rolnym (lub grupie gospodarstw, gałęzi produkcji, rejonie itp.) rozróżnia się produkcję towarową brutto i netto. Pierwsza z nich określa stosunek całej produkcji przekazywanej na zewnątrz do ilości lub wartości pro­dukcji, druga — tę samą produkcję po­mniejszoną o przychód z zewnątrz. Po­trzeba wyodrębnienia produkcji towaro­wej brutto i netto wynika stąd, że w sa­mym rolnictwie występuje cyrkulacja produktów rolnych. Wielkość tego zja­wiska zależy od stopnia specjalizacji gos­podarstw rolnych zróżnicowania struk­tury agrarnej wsi.TESTY, najczęściej definiuje się Jako specjalnie opracowane zbiory zadań lub pytań, które umożliwiają pomiar właści­wości psychicznych człowieka, Jak: in­teligencja, wiadomości, uzdolnienia, pa­mięć, uwaga, cechy osobowości, motywy, postawy, zainteresowania itd. Poprawnie skonstruowany t. psychologiczny powi­nien m. in. cechować się: . obiek­tywnością, dążeniem do tego, aby wynik osiągnięty przez badanego mógł być wyrażony ilościowo i nie był zależ­ny od subiektywne] oceny badającego; . czułością, t]. aby t. wykrywał drobne różnice w mierzonej właściwości, a tym samym pozwalał na dokładne róż­nicowanie ludzi ze względu na stopień (intensywność) posiadania te] właściwo­ści; . rzetelnością, tj. aby błąd pomiaru był niewielki, a tym samym wynik osiągnięty przez badanego od­zwierciedlał prawdziwą wartość badanej u niego właściwości; . trafnością, tj. aby wynikł osiągnięte przez badanego dodatnio korelowały z jego postępami w nauce, opinią u przełożonych, wydaj­nością pracy itp. Ponadto innymi waż­nymi własnościami t. są: możliwość po­równania wyników badanego z wynika­mi Innych osób (znormalizowanie), za­chowanie jednakowych warunków ba­dań dzięki szczegółowym instrukcjom dla badającego badanego (wystandaryzo-wanie). Klasyfikacja t. dokonywana jest na podstawie wybranych kryteriów, np. ze względu na sposób zadawania pytań możemy podzielić t. na grupowe i Indy­widualne, ze względu na rodzaj opera­cji (czynności), które wykonuje badany, dzielimy je na papierowe i czynnościo­we (układanie klocków, obrazków, ba­dania za pomocą aparatów, przyrządów). Inne kryterium — czas rozwiązywania t. — pozwala podzielić je na t. szybko­ści (badany w ściśle określonym czasie ma odpowiedzieć na tyle pytań, na Ile potrafi i zdąży) oraz t. wydolności, w których czas rozwiązywania nie jest określony, a wynik zależy od trudności pytań. Zasadnicze jednak kryterium po­działu polega na uwzględnianiu indywi­dualnych właściwości człowieka mierzo­nych przez t. Zgodnie z tym w psycho­logii dzieli się je na trzy zasadnicze rodzaje, w których istnieją bardziej szczegółowe grupy, a mianowicie na t.: inteligencji ogólnej, zdolności specjalnych oraz osobowości. Do najczęściej stoso­wanych należą: t. Bineta-Simona służący do badania inteligencji dzieci (najstarszy t. w psychologii opracowany w od tego czasu kilkakrotnie modyfikowany), t. Wechslera do badania inteligencji doro­słych (Wechsler Bellevue Scalę i WAIS — Wechsler Adult Intellgence Scalę) i dzie­ci (WISC — Wechsler Intellgence Scalę for Chlldren), t. Ravena, t. Porteusa, t. projekcyjny Rorschacha i t. Szondie-go do badania osobowości, t. apercepcji tematycznej Murraya, t. projekcyjny Ro-senzweiga do badania odporności na frustrację, Wielowymiarowy Inwentarz Osobowości (MMPI), kwestionariusze za­interesowań Kudera i Stronga, t. Bourdo-na do badania uwagi. Bardzo liczne są także t. stosowane do badania przydat­ności zawodowej m. in. sprzedawców, t. uzdolnień handlowych F. A. Mossa, in­wentarz psychologiczny V. Stewarda, Confleld Scales Sense Test. Ta metoda pomiaru psychologicznego Jest obecnie bardzo rozpowszechniona. Wyniki badań testowych wykorzystywane są m. in. do podejmowania decyzji o przyjęciu do szkoły, na studia, do pracy, w klinikach stanowią podstawę do formułowania diagnoz itp. Szczególnie ważną rolę od­grywają w polityce zatrudnienia, roz­mieszczania i szkolenia pracowników, po­zwalają bowiem na uniknięcie lub zmniejszenie strat społecznych ekono­micznych. Ogólna ocena wartości meto­dy t. w praktyce personalnej jest nie­zwykle złożona. Oprócz bezsprzecznych zalet, polegających m. in. na stosunkowo szybkiej ocenie możliwości kandydata do pracy w spełnieniu wymagań stanowiska roboczego, ma ona także pewne niedo­skonałości. Uwypuklają się one zwłasz­cza, gdy czynności wstępne związane z adaptacją t. są niestarannie wykony­wane lub gdy do prowadzenia badań przystępują ludzie nie mający odpowied­niego przygotowania psychologicznego. Badania testowe najlepiej spełniają swo­ją funkcję, Jeśli są dostosowane do cha­rakteru danego przedsiębiorstwa. Należy podkreślić, że wyniki t. nie są środkiem długotrwałej prognozy powodzenia dane­go kandydata w pracy.TRANSPORT, dział produkcji material­nej, którego zadaniem Jest przemieszcza­nie osób, rzeczy i energii. T. wytwarza usługi, których zużycie zbiega się w cza­sie z ich produkcją; wytwarzanie usług transportowych na zapas Jest więc nie­możliwe. Narzędziem produkcji trans­portowej jest środek transportu, składa­jący się z pojazdu i trakcji. Różne są kryteria podziału t. Pod względem r o-d z a j u przewożonego przedmiotu t. dzieli się na osobowy i towarowy; za­leżnie od zasięgu działalności — na międzynarodowy i krajowy; krajowy dzieli się na międzyosiedlowy i we­wnątrzosiedlowy (komunalny, miejski), na międzyregionalny i wewnątrzregional-ny; międzyosiedlowy dzieli się na t. da­lekiego, średniego i bliskiego zasięgu (lo­kalny). Zależnie od stopnia do­stępności dla użytkownika t. dzieli się na publiczny, branżowy własny; w zależności od formy własno­ści — na t. państwowy, spółdzielczy prywatny; zależnie od sfery, w któ­rej odbywa się ruch — na lądowy, wod­ny, powietrzny. T. dzieli się na gałęzie: t. kolejowy, samochodowy, wodny, śród­lądowy, morski, lotniczy i przesyłowy (rurociągowy, przewodowy taśmociągo­wy). T. technologiczny (we­wnątrzzakładowy) oznacza przewozy w obrębie przedsiębiorstwa i w obrębie Je­go procesu produkcyjnego. Dzięki ra­cjonalizacji przewozów oraz właściwej lokalizacji zakładów wytwórczych obni­ża się koszty t., a w ślad za tym ogólne koszty produkcji towarów.

[Głosów:1    Średnia:3/5]

Comments

comments