Plany gospodarki Zssr

Plany gospodarki Zssr

Burżuazyjni ekonomiści i socjolodzy, próbując „oba­lić” perspektywę nieuniknionego wyprzedzenia kapita­lizmu przez socjalizm, głoszą „teorię”, według której wysokie tempo rozwoju cechowało Związek Radziecki rzekomo tylko w początkowym okresie industrializacji, później zaś jakoby „wygasało” i będzie „wygasać” jesz­cze bardziej.Rzeczywistość zaprzecza tego rodzaju twierdzeniom. Wystarczy powiedzieć, że globalna produkcja przemy­słu w roku 1956 wzrosła w ZSRR w porównaniu z po­przednim rokiem prawie o 11%, a w USA tylko o 3%, w roku 1957 zaś zwiększyła się w ZSRR o 10 %, w USA natomiast pozostała na poziomie poprzednim, w 1958 r. w ZSRR podniosła się o 10%, a w USA zmniejszyła się o 6,5%. W obecnej siedmiolatce przeciętny roczny przy­rost produkcji przemysłowej w ZSRR wyniesie co naj­mniej 8,6%, podczas gdy w USA — będzie wynosił on — według obliczeń amerykańskich ekonomistów — zaledwie 2%.Szybkie tempo rozwoju cechuje wszystkie kraje so­cjalistyczne. Na przykład w 1958 r. produkcja przemy­słowa krajów obozu socjalistycznego wzrosła w porów­naniu z rokiem 1937 pięciokrotnie, tempo zaś jej roz­woju w latach 1951—1957 przewyższało tempo rozwoju przemysłu krajów kapitalistycznych 2,6 razy. „Szybki wzrost produkcji — głosi uchwała XXI Zjazdu partii — jest ogólnym prawem rozwojowym socjalizmu, potwier­dzonym obecnie przez doświadczenie wszystkich kra­jów obozu socjalistycznego” .Szczególną cechą współzawodnictwa socjalizmu z ka­pitalizmem jest na obecnym etapie właśnie to, że ka­pitalizm ma przeciwko sobie jednolity, jak monolit, światowy system socjalistyczny. Kiedy w 1917 r. Zwią­zek Radziecki przystąpił samotnie do współzawodnictwa ze światem kapitalistycznym, globalna produkcja jego przemysłu stanowiła zaledwie 3% światowej produkcji przemysłowej. W przeddzień drugiej wojny światowej na system socjalistyczny przypadało już 17% teryto­rium i 7% produkcji przemysłowej świata. Obecnie kra­je socjalistyczne zajmują 26% obszaru kuli ziemskiej oraz reprezentują 35% ludności świata, a ich produkcja przemysłowa stanowi już ponad trzecią część produkcji światowej. Pod względem rozmiarów produkcji prze­mysłowej na jednego mieszkańca system socjalistyczny, jako całość, dorównuje już światowemu systemowi ka­pitalistycznemu. W roku 1965 zaś obóz socjalistyczny, w obecnym swoim składzie, będzie wytwarzał ponad po­łowę całej światowej produkcji przemysłowej. Jeśli chodzi o Związek Radziecki, to w rezultacie wykonania planu siedmioletniego przekroczy on obecny poziom produkcji przemysłowej Anglii (w przeliczeniu na jed­nego mieszkańca) i Niemiec Zachodnich. Zajmie więc w zakresie tego wskaźnika pierwsze miejsce w Europie.Związek Radziecki stawia obecnie przed sobą jako praktyczne zadanie: nie tylko doścignąć, lecz także prze­ścignąć pod względem ekonomicznym najbardziej roz­winięty kraj świata kapitalistycznego — Stany Zjedno­czone. Podczas gdy w 1913 r. Rosja produkowała na jednego mieszkańca 13—14 razy mniej wyrobów prze­mysłowych niż Stany Zjednoczone, to teraz opóźnienie ZSRR w stosunku do USA zmalało w dziedzinie pro­dukcji przemysłowej niemal siedmiokrotnie. Produkcja naszego rolnictwa jest mniejsza o 40%.Nowym i niezwykle ważnym momentem współzawod­nictwa socjalizmu z kapitalizmem jest to, że w ciągu ostatnich ośmiu lat Związek Radziecki nie tylko wy­przedził Stany Zjednoczone w zakresie tempa rozwoju, lecz także pod względem absolutnego rocznego przyro­stu najważniejszych wyrobów przemysłowych, jak stal, surówka żelaza, ruda żelazna, ropa naftowa, węgiel i ce­ment. W latach 1953—1957 przeciętny roczny przyrost produkcji przemysłowej w ZSRR był w przybliżeniu 2,5 razy większy niż w USA. W dziedzinie produkcji rolnictwa w okresie ostatnich 5 lat (1954—1958) prze­ciętny roczny przyrost produkcji w ZSRR wynosił po­nad 8%, a w USA — poniżej 2°/o. Pod względem ogól­nych rozmiarów produkcji mleka i masła Związek Ra­dziecki już doścignął USA. Zbiory pszenicy są w na­szym kraju dwa razy większe niż w USA, buraka cu­krowego — 4 razy większe, produkcja wełny — 2.3 ra­zy większa, znacznie więcej też produkuje się u nas ziemniaków.Biorąc pod uwagę wyższość ustroju socjalistycznego oraz fakt, że szybsze tempo rozwoju ekonomicznego bę­dzie w dalszym ciągu zapewniać wzrastający absolutny przyrost coraz większej ilości wyrobów, zakładamy, iż w roku 1965 ZSRR przekroczy absolutny poziom pro­dukcji niektórych najważniejszych artykułów w Sta­nach Zjednoczonych, a w zakresie innych artykułów osiągnie wskaźniki zbliżone do wskaźników USA. Jeśli zaś chodzi o produkcję najważniejszych artykułów rol­nych, to zarówno globalnie, jak i w przeliczeniu na jed­nego mieszkańca obecny poziom USA zostanie prze­kroczony. Po 1965 r. Związkowi Radzieckiemu wystar­czy w przybliżeniu 5 lat, aby osiągnąć i przekroczyć poziom produkcji Stanów Zjednoczonych na jednego mieszkańca. Tak więc w 1970 r., a być może jeszcze wcześniej, Związek Radziecki zajmie pierwsze miejsce w świecie zarówno pod względem absolutnej wielkości produkcji, jak i produkcji na jednego mieszkańca. Wów­czas nasza socjalistyczna ojczyzna stanie się krajem o najwyższej w świecie stopie życiowej.XXI Zjazd KPZR opracował nie tylko wspaniały pro­gram rozwoju sił wytwórczych w naszym kraju, lecz także nakreślił, opierając się na tych samych zasadach, wytyczne polityki wszechstronnego udoskonala­nia socjalistycznych stosunków pro­dukcji.Wielka, przeobrażająca siła polityki partii polega właśnie na tym, że w swoich podstawowych założe­niach uwzględnia ona wymogi obiektywnego prawa zgodności stosunków produkcji z poziomem sił wytwór­czych. Kreśląc ekonomiczny program budowy komu-‚zmu partia uważała, iż niezbędny wzrost produkcji aterialnej nastąpić może jedynie wtedy, gdy będzie na w swej działalności kładła szczególny nacisk na szechstronne doskonalenie stosunków ekonomicznych ak, by stosunki te rozwijały się zgodnie z rosnącymi rozmiarami produkcji, której winno się stwarzać coraz większe możliwości rozwoju.Stosunki produkcji są motorem rozwoju sił wytwór­czych jedynie wówczas, kiedy są z nimi zgodne. W mia­rę rozwoju kapitalizmu — a zwłaszcza wtedy, gdy wszedł on już w stadium imperialistyczne — stosunki produkcji oparte na własności prywatnej popadają w ostry, nie dający się rozwiązać w ramach tego ustro­ju konflikt ze społecznym charakterem sił wytwór­czych. Jak już stwierdzaliśmy, wyrazem tego konfliktu są kryzysy nadprodukcji, niepełne wykorzystanie mocy produkcyjnych i bezrobocie. Wystarczy wskazać, że w Stanach Zjednoczonych w sierpniu 1958 r. moce produkcyjne całego przemysłu były wykorzystywane tylko w 70%, w hutnictwie żelaza — w 60%, a w prze­myśle budowy obrabiarek — zaledwie w 25%. Każdy kolejny kryzysowy spadek pociąga za sobą masowe bez­robocie przybierające coraz bardziej charakter chronicz­ny. W roku 1949 bezrobocie w USA wzrosło w stosunku do roku poprzedniego o 1 331 tysięcy osób; w roku 1954 — o 1 628 tysięcy osób, a w lipcu 1958 roku (w porównaniu z przeciętnym wskaźnikiem za rok 1957) — o 2 358 tysięcy osób. W krajach kapitalistycz­nych sprzeczności klasowe nieuchronnie się zaostrza­ją Każdy taki konflikt może być rozwiązany tylko w. drodze rewolucji socjalistycznej, przekształcającej środki produkcji we własność socjalistyczną, mienie ogólnonarodowe, co gwarantuje ich planowy i propor­cjonalny rozwój, zgodny z interesami mas pracujących.Współcześni rewizjoniści wypaczają istotę socjali­stycznej własności państwowej. Nie chcą też uznać jej decydującego znaczenia. Utożsamiają ją zresztą z włas­nością państwowo-kapitalistyczną, głosząc przy tym, że jest ona „w niedostatecznym stopniu” społeczna. Za własność socjalistyczną uważają rewizjoniści tylko for­my własności grupowej. Na tej podstawie wysnuwają wniosek o „obumieraniu”, likwidacji ekonomicznych funkcji państwa socjalistycznego. Dowodzi to tylko ich ignorancji nie pozwalającej im pojąć znaczenia obiek­tywnego prawa zgodności stosunków produkcji z pozio­mem i charakterem sił wytwórczych.Czynnikiem decydującym o zasadniczej przewadze socjalizmu nad kapitalizmem jest właśnie to, że socja­listyczne stosunki produkcji oparte na socjalistycznej własności społecznej pozostają w trwałej i stale pogłę­biającej się zgodności z socjalistycznymi siłami wy­twórczymi. Wraz ze zwycięstwem rewolucji i likwida­cją klas wyzyskiwaczy podstawowe narzędzia i środki produkcji przechodzą w ręce społeczeństwa, mas pra­cujących, stają się ogólnonarodową własnością socjali­styczną. Ponieważ w ustroju socjalistycznym konieczne jest państwo, które wyraża interesy całego narodu, przeto własność ogólnonarodowa występuje w formie państwowej. Należy przy tym zaznaczyć, że państwo­wa, ogólnonarodowa własność socjalistyczna obejmuje przede wszystkim dziedzinę produkcji przemysłowej. Jako najwyższa forma uspołecznienia środków produk­cji, państwowa własność socjalistyczna najlepiej bowiem odpowiada siłom wytwórczym w przemyśle, gdyż są one najbardziej rozwinięte, i to zarówno pod względem swego poziomu, jak i charakteru. Ogólnonarodowa forma własności zajmuje również ważne miejsce w produkcji rolnictwa, aczkolwiek na obecnym etapie siłom wytwór­czym rolnictwa odpowiada raczej grupowa, kołchozowa forma własności. Wyraża ona w sposób najbardziej wła­ściwy i efektywny interesy chłopstwa, łączy osobiste i społeczne interesy kołchoźników. Jednakże własność kołchozowa może rozwijać się tylko na bazie i pod wa­runkiem zachowania kluczowej pozycji włas­ności państwowej. Dlatego też w ZSRR własność pań­stwowa stanowi 91°/o wszystkich funduszów produkcyj­nych radzieckiej gospodarki narodowej. Obejmuje ona nie tylko pod względem ilościowym, lecz także pod względem jakościowym decydujące środki produkcji. Własnością państwową na przykład jest przemysł cięż­ki — fundament ekonomiki socjalistycznej. Własnością ogólnonarodową jest również ziemia — główny środek produkcji rolnictwa.W miarę zbliżania się społeczeństwa do komunizmu rola państwowej własności socjalistycznej staje się większa, jako że wciąż pogłębia się społeczny charak­ter procesu produkcji. Znajduje to wyraz w dalszym planowym wzroście społecznego podziału pracy, specja­lizacji i koncentracji, w kombinowaniu i kooperowaniu produkcji, w rozwoju i umacnianiu się więzi produk­cyjnych między przedsiębiorstwami i rejonami ekono­micznymi kraju. W toku tego procesu rozwija się rów­nież socjalistyczna własność państwowa, wzrasta jej zna­czenie w całej ekonomice socjalistycznej. „W społeczeń­stwie socjalistycznym — mówił na XXI Zjeździe partii M. A. Susłow — prawo zgodności stosunków produkcji z poziomem rozwoju sił wytwórczych realizuje się nie żywiołowo, lecz poprzez planową, celową działalność narodu, kierowanego przez partię. Ujawniając sprzecz­ności między rozwiniętymi siłami wytwórczymi a róż­nymi przestarzałymi stronami stosunków produkcji, par­tia i rząd radziecki świadomie podejmują środki sprzy­jające doskonaleniu stosunków produkcji i doprowadze­niu ich do zgodności z siłami wytwórczymi. Właśnie w ten sposób i w tym celu partia i rząd wprowadziły konieczne zmiany w sferze własności środków produk­cji, dokonując reorganizacji MTS i sprzedając ich sprzęt techniczny kołchozom” .W okresie rozwiniętego budownictwa komunistyczne­go partia dążąc do udoskonalenia socjalistycznych sto­sunków produkcji troszczy się przede wszystkim o dal­szy rozwój socjalistycznej własności występującej w dwóch formach.Własność ogólnonarodowa będzie umacniać się w mia­rę wzrostu roli przemysłu i rad gospodarki narodowej, w miarę wzrostu państwowych funduszów produkcyj­nych, coraz szerszego i bardziej aktywnego udziału ro­botników i pracowników umysłowych w kierowaniu produkcją, podnoszenia się ich twórczej inicjatywy, współpracy i wzajemnej pomocy, wzrostu roli społecz­nych organizacji ludzi pracy. Rozwój własności pań­stwowej i przekształcanie się jej we własność komuni­styczną oznacza zmianę jej treści społecznej. Jeśli współ­czesna własność państwowa jest własnością dwóch klas — robotników i chłopów, jak również inteligencji, to przyszła własność komunistyczna będzie własnością ludzi pracy społeczeństwa komunistycznego. Oznacza to zacieranie się różnic klasowych między robotnikami i chłopami na podstawie zrastania się dwóch form włas­ności socjalistycznej w jednolitą własność komunistycz­ną.XXI Zjazd KPZR poświęcił wiele uwagi sprawie opra­cowania teoretycznych i praktycznych problemów zwią­zanych ze zbliżaniem się własności kołchozowej do włas­ności ogólnonarodowej i wskazał konkretne drogi pro­wadzące do tego zbliżenia.N. S. Chruszczow dał w swoim referacie głębokie uza­sadnienie tezy, iż na obecnym etapie konieczne jest wszechstronne rozwijanie obok własności państwowej również własności kołchozowo-spółdzielczej, która w peł­ni odpowiada poziomowi i potrzebom rozwoju sił wy­twórczych socjalistycznego rolnictwa.Obie te formy własności socjalistycznej różnią się przede wszystkim stopniem uspołeczenienia narzędzi i środków produkcji. Jednakże poziom uspołecznienia charakterystyczny dla własności kołchozowo-spółdziel­czej bynajmniej nie jest wielkością stałą, raz na zawsze ustaloną. Ulega on ciągłym zmianom, bez przerwy wzra­sta. Proces ten, zbliżający stopniowo własność kołchozo-wo-spółdzielczą do własności ogólnonarodowej, znajduje wyraz: po pierwsze, we wzroście kołchozowych fundu­szów niepodzielnych — podstawy rozwoju produkcji koł­chozowej — tworzonych i rozwijanych przez kołchoźni­ków przy aktywnym udziale państwa radzieckiego i ca­łego narodu; po drugie, w rozwoju społecznej gospodar­ki kołchozów i w zmniejszaniu się w związku z tym roli mało wydajnych działek przyzagrodowych, sta­nowiących osobistą własność kołchoźników; po trzecie, w umacnianiu się i rozszerzaniu międzykołchozowych więzi produkcyjnych, w czym kołchozy są żywotnie za­interesowane; po czwarte, w stapianiu się kołchozowych środków z państwowymi, co bezwzględnie musi nastąpić w wyniku dalszego wzrostu poziomu technicznego rol­nictwa. W związku z rozwojem elektryfikacji i mecha­nizacji praca w rolnictwie będzie coraz bardziej prze­kształcać się w odmianę pracy przemysłowej. „Stopie­nie się kołchozowo-spółdzielczej i ogólnonarodowej for­my własności — głosi uchwała XXI Zjazdu — dokona się w przyszłości nie w wyniku likwidowania własnościkołchozowo-spółdzielczej, lecz przez podnoszenie stop­nia jej uspołecznienia do poziomu własności ogólnona­rodowej przy pomocy i poparciu państwa socjalistycz­nego” .

[Głosów:1    Średnia:5/5]

Comments

comments