Demokratyzm

Demokratyzm

Głęboką charakterystykę demokratyzmu i roli rad w okresie rozwiniętego budownictwa komunistycznego zawierają materiały XXI Zjazdu partii i przemówienie N. S. Chruszczowa do wyborców . W naszym państwie istnieje rad terenowych. Reprezentują one 134 miliony wyborców, czyli faktycznie całą dorosłą ludność kraju. W celu usprawnienia pracy rad, umocnienia ich więzi z masami i dalszego rozwoju demokracji radziec­kiej Rady Najwyższe republik związkowych zwiększyły liczbę delegatów do rad terenowych o około 350 tysię­cy osób. Obecnie delegatami do rad terenowych jest około 2 milionów ludzi pracy miast i wsi. W pracy sta­łych komisji rad uczestniczy ponad 2,5 miliona obywa­teli. A zatem rady delegatów ludu pracującego gwaran­tują faktyczny udział całego narodu w zarządzaniu pań­stwem. Są one formą politycznej organizacji klasy ro­botniczej, wszystkich ludzi pracy, sprawujących wła­dzę państwową w kraju. Rady nie są aparatem admi­nistracyjnym, lecz najbardziej powszechną organizacją przedstawicielską ludzi pracy. Nie należy ich jednak przeciwstawiać innym organizacjom społecznym. Jeśli” związki zawodowe, Komsomoł, kołchozy itd. jednoczą część ludzi pracy na płaszczyźnie produkcyjnej, wieku, spółdzielczej itd., to rady łączą wszystkich ludzi pracy na płaszczyźnie państwowej. Rady nie tracąc swego charakteru organizacji państwowej są zarazem społecz­ną organizacją polityczną wszystkich ludzi pracy. Są to organy rzeczywiście ludowego samorządu. Dlatego wła­śnie przeciwstawianie państwu socjalistycznemu de­mokracji, samorządu społecznego przez współczesny re-wizjonizm pozbawione jest wszelkich podstaw.Demokratyzm. socjalistyczny znajduje wyraz we wszystkich funkcjach państwa radzieckiego oraz w ca­łym procesie jego zmian i rozwoju. N. S. Chruszczow w referacie „40 lat Wielkiej Październikowej Rewolu­cji Socjalistycznej” podkreślił, że do momentu zwycię­stwa socjalizmu w ZSRR jedną z najważniejszych funk­cji państwa radzieckiego było dławienie wrogiej dzia­łalności klas wyzyskiwaczy i ich pozostałości wewnątrz kraju, tłumienie podejmowanych przez nie prób przy­wrócenia stosunków kapitalistycznych. Po likwidacji klas wyzyskiwaczy i ugruntowaniu się w kraju stosun­ków socjalistycznych funkcja ta stopniowo obumarła. Obecnie najważniejszymi funkcjami państwa socjali­stycznego są: organizacja produkcji społecznej i kie­rowanie ekonomiką, gospodarką, kulturą; sprawowanie w interesie ludzi pracy kontroli nad miarą pracy i mia­rą spożycia; wszechstronne wychowywanie mas pracu­jących, a w tym kształtowanie nowej dyscypliny pra­cy, komunistycznego stosunku do pracy; w dziedzinie zaś polityki zagranicznej — konsekwentne wcielanie w życie leninowskiej zasady pokojowego współistnie­nia krajów o różnych systemach społeczno-politycz­nych, utrwalanie pokoju, umacnianie niewzruszonej Przyjaźni, braterskiej współpracy i wzajemnej pomocy krajów należących do światowego systemu socjalistycz­nego .Podstawową, główną funkcją państwa socjalistyczne­go jest jego działalność gospodarczo-organizacyjna. I w tym wyraża się właśnie demokratyzm politycznej organizacji społeczeństwa w warunkach socjalizmu. Ko­nieczność pojawienia się i rozwoju gospodarczo-organi-zacyjnej funkcji państwa radzieckiego, i w ogóle każ­dego państwa dyktatury proletariatu, wynika z faktu, że ekonomika socjalistyczna nie powstaje w łonie ka­pitalizmu, lecz jako rezultat zwycięstwa rewolucji so­cjalistycznej, toteż nie może rozwijać się w sposób ży­wiołowy. Ekonomika socjalistyczna, oparta na własno­ści społecznej, wymaga świadomego, planowego, scen­tralizowanego kierownictwa w skali całego społeczeń­stwa. Z drugiej strony budowa socjalizmu i komuni­zmu jest dziełem samych mas ludowych, wyzwolonych od wyzysku. Dlatego najważniejszą zasadą gospodar-czo-organizacyjnej działalności państwa radzieckiego jest zasada centralizmu demokratycznego — podstawo­wa, niewzruszona leninowska zasada socjalistycznego systemu gospodarowania. Zasada centralizmu demokratycznego daje możność prawidłowego łączenia scentralizowanego państwowego kierowania gospodarką z maksymalnym rozwojem twór­czej aktywności mas pracujących. Dlatego nie mają najmniejszego sensu podejmowane przez rewizjonistów pod pozorem walki z biurokratyzmem próby odrzuce­nia zasady demokratycznego centralizmu w budownic­twie gospodarczym. Wszelkie próby tego rodzaju sprzeczne są z działającym obiektywnie prawem współ­zależności między ekonomiką a polityką, prawem, któ­rego najważniejszą cechą szczególną w ustroju socja­listycznym jest powstanie i rozwój gospodarczo-orga-nizacyjnej funkcji państwa socjalistycznego, opartej na demokratycznym centralizmie.Ekonomika warunkuje nie tylko zadania i funkcje państwa, lecz także fazy jego rozwoju. O podziale roz­woju państwa socjalistycznego na poszczególne fazy de­cydują: okres rozwoju socjalizmu, zasadnicze, jakościo­we zmiany w ekonomice i strukturze klasowej społe­czeństwa socjalistycznego oraz wynikające z nich pod­stawowe zadania, które rozwiązuje państwo w danym okresie. W literaturze marksistowskiej ustalono, że pierwsza faza rozwoju państwa radzieckiego odpowiada okresowi przechodzenia naszego społeczeństwa od ka­pitalizmu do socjalizmu. Wraz ze zwycięstwem socja­lizmu rozpoczął się okres stopniowego przechodzenia od socjalizmu do komunizmu. Okresowi temu odpowia­da druga faza rozwoju państwa radzieckiego.XXI Zjazd KPZR znamionował, iż Kraj Rad wkro­czył w nowy okres rozwoju — w okres rozwiniętego budownictwa komunistycznego. W związku z tym nie­którzy pracownicy naukowi wypowiadają pogląd, jako­by państwo radzieckie wkroczyło w trzecią fazę swoje­go rozwoju. Naszym zdaniem jest to pogląd niesłuszny. Powołamy się na najważniejsze tezy partii dotyczące tego problemu.Zagadnienie zbudowania socjalizmu w ZSRR i stop­niowego przechodzenia do komunizmu — a więc problem periodyzacji rozwoju naszego społeczeństwa i w związ­ku z tym odpowiednich faz państwa radzieckiego — by­ło rozpatrywane na XX Zjeździe KPZR. W referacie sprawozdawczym stwierdzono, że Komitet Centralny musiał dać należyty odpór próbom pomniejszania osiąg­nięć uzyskanych przez naród radziecki w budownictwie socjalistycznym. Pomniejszanie to wyrażało się w błęd­nych sformułowaniach, choćby na przykład w takich, że jak dotąd zbudowano u nas dopiero podstawy socja­lizmu, czyli fundamenty socjalizmu . A przecież już w 1932 r. XVII Konferencja Partyjna stwierdziła: „Naj­ważniejszym wynikiem budownictwa socjalistycznego w pierwszej pięciolatce jest ostateczna likwidacja ko­rzeni kapitalizmu na wsi, poprzedzająca całkowitą li­kwidację elementów kapitalistycznych i całkowite uni­cestwienie klas. Zakończenie budowy podstaw socja­lizmu w ZSRR oznacza, że leninowskie zagadnienie «kto — kogo» zostało w pełni i nieodwracalnie rozwią­zane w mieście i na wsi — przeciwko kapitalizmowi, na korzyść socjalizmu” .Rezolucja XVIII Zjazdu Partii w sprawie trzeciego pięcioletniego planu rozwoju gospodarki narodowej ZSRR w latach 1938—1942 stwierdzała: „W wyniku pomyślnego wykonania drugiego planu pięcioletniego (lata 1933—1937) w ZSRR zostało zrealizowane pod­stawowe historyczne zadanie drugiej pię­ciolatki — ostatecznie zlikwidowano wszystkie klasy wyzyskiwaczy, całkowicie unicestwiono przyczyny ro­dzące wyzysk człowieka przez człowieka i podział spo­łeczeństwa na wyzyskiwaczy i wyzyskiwanych. Rozwiązane zostało najtrudniejsze zadanie rewolucji so­cjalistycznej: przeprowadzono do końca kolektywizację rolnictwa, ustrój kołchozowy umocnił się i okrzepł. W kraju naszym «zrealizowana została w zasadzie pierwsza faza komunizmu — socjalizm (Stalin). Zwy­cięstwo socjalizmu zadokumentowano ustawodawczo w nowej Konstytucji ZSRR” . W dalszej części rezo­lucji czytamy: „W oparciu o zwycięskie wykonanie drugiego planu pięcioletniego i osiągnięte sukcesy so­cjalizmu ZSRR wkroczył w trzeciej pięciolatce w no­wą fazę rozwoju, w fazę zakończenia budow­nictwa bezklasowego społeczeństwa socjalistycznego i stopniowego prze­chodzenia od socjalizmu do komunizmu, to jest w fazę, kiedy decydującego znaczenia nabiera problem komunistycznego wychowania ludzi pracy, przezwyciężenie przeżytków kapitalizmu w świado­mości ludzi — budowniczych komunizmu” . Pokojowy rozwój Związku Radzieckiego na drodze stopniowego przechodzenia od socjalizmu do komuni­zmu został przerwany przez zdradziecki napad hitle­rowskich Niemiec. Po zwycięskim zakończeniu Wielkiej Wojny Narodowej kraj nasz kontynuował, już w nowej sytuacji międzynarodowej, budownictwo komunistyczne. W Statucie KPZR, zatwierdzonym przez XIX Zjazd Partii w 1952 r., czytamy: „Obecnie główne zadania Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego polegają na tym, aby zbudować społeczeństwo komunistyczne w drodze stopniowego przechodzenia od socjalizmu do komunizmu, podnosić nieustannie materialny i kultu­ralny poziom społeczeństwa, wychowywać członków społeczeństwa w duchu internacjonalizmu i ustanowie­nia braterskich więzi z masami pracującymi wszyst­kich krajów, ze wszech miar umacniać aktywną obro­nę Ojczyzny Radzieckiej przed agresywnymi działa­niami jej wrogów” .A zatem twierdzenie, że u nas dopiero zbudowano fundamenty socjalizmu, jest pod względem politycz­nym błędne: przeczy ono uchwałom partii i samej rze­czywistości.N. S. Chruszczow w referacie wygłoszonym na XX Zjeździe KPZR zwracał także uwagę na inną jeszcze skrajność w interpretowaniu problemu rozwoju socja­lizmu.„Są u nas tacy pracownicy — mówił N. S. Chrusz­czow — którzy zrozumieli tezę o stopniowym przej­ściu od socjalizmu do komunizmu jako wezwanie do bezpośredniej realizacji w danym etapie zasad społe­czeństwa komunistycznego. Pewne gorące głowy zde­cydowały, że budownictwo socjalizmu zostało już cał­kowicie zakończone — i zaczęły opracowywać szcze­gółowy harmonogram przejścia do komunizmu. Na gruncie takich utopijnych poglądów zaczął się zako­rzeniać lekceważący stosunek do socjalistycznej zasa­dy materialnego zainteresowania pracowników w wy­nikach swojej pracy. Pojawiły się nieuzasadnione pro­pozycje, głoszące konieczność szybkiego zastąpienia handlu radzieckiego bezpośrednią wymianą produk­tów… Tylko niepoprawni pyszałkowie mogą przymykać oczy na fakt, że pod względem ekonomicznym nie wy­przedziliśmy jeszcze najbardziej rozwiniętych krajów kapitalistycznych, że poziom produkcji jest jeszcze w naszym kraju nie wystarczający dla zapewnienia dostatniego życia wszystkim członkom społeczeństwa, że mamy jeszcze wiele niedociągnięć i braków orga-nizacyjnych w budownictwie gospodarczym i kultural­nym” .Okres między XX i XXI Zjazdem partii obfitował w niezmiernie doniosłe wydarzenia i był ważnym kro­kiem w szybkim zdążaniu społeczeństwa radzieckiego do komunizmu. W rezultacie realizacji historycznych uchwał XX Zjazdu partii poważnie podniósł się po­ziom produkcji i wzrósł dobrobyt ludzi radzieckich. W okresie tym przywrócono w pełni i udoskonalono zasadę materialnego zainteresowania ludzi pracy w roz­woju gospodarki socjalistycznej. Usprawniono też sy­stem planowania, a następnie przebudowano system zarządzania przemysłem i budownictwem, zreorgani­zowano MTS, zapewniono dalszy rozwój twórczej ini­cjatywy mas ludowych. Wszystko to przygotowało warunki niezbędne dla przejścia do rozwiniętego bu­downictwa komunizmu. „N. S. Chruszczow w referacie wygłoszonym na XXI Zjeździe KPZR wysunął i opracował najważniejsze tezy dotyczące dwóch faz komunizmu oraz prawidło­wości przerastania socjalizmu w komunizm. W refe­racie tym podkreśla się: „Niektóre kraje demokracji ludowej już wkroczyły w końcowy okres budownictwa socjalizmu. Zbliża się chwila, gdy podobnie jak Zwią­zek Radziecki będą one budowały społeczeństwo ko­munistyczne. Ma to ogromne znaczenie międzynarodo­we” . A następnie: „Po zbudowaniu społeczeństwa socjalistycznego naród radziecki wkroczył w nowy hi­storyczny okres, kiedy socjalizm przerasta w komu­nizm… Komunizm wyrasta z socjalizmu, jest jego bez­pośrednią kontynuacją… Wkroczenia w komunizm nieokreśla jakaś data w kalendarzu. Nie będzie takiej chwili, kiedy zatrzaśniemy jedne drzwi i ogłosimy: «Budowa socjalizmu jest zakończona , a następnie otworzymy drugie drzwi i powiemy: «Doszliśmy do komunizmu . Przejście od socjalizmu do komunizmu dokonuje się nieustannie” . W zatwierdzonych przez zjazd wskaźnikach rozwoju gospodarki narodowej ZSRR na lata 1959—1965 czytamy: „W wyniku zwy­cięstwa socjalizmu Związek Radziecki wstąpił w nowy okres historyczny, okres stopniowego przechodzenia od socjalizmu do komunizmu. Perspektywiczny plan roz­woju Związku Radzieckiego na najbliższych 15 lat przewiduje stworzenie warunków niezbędnych do za­kończenia okresu przejścia do komunizmu” .A zatem, w oparciu o przytoczone tu tezy można sformułować wniosek następujący: ponieważ podsta­wowe zadanie państwa radzieckiego określające jego wstąpienie w drugą fazę rozwoju — w fazę stopnio­wego przechodzenia od socjalizmu do komunizmu — pozostało w głównych swoich zarysach nie zmienione, nieuzasadniony jest pogląd, że obecnie państwo ra­dzieckie wkroczyło w nową, trzecią fazę swojego roz­woju. Ta trzecia faza nastąpi dopiero wówczas, kiedy komunizm zostanie całkowicie zbudowany w ZSRR i jeśli zachowają się do tego czasu wrogie państwa kapitalistyczne.Trzeba przy tym podkreślić, że okres rozwiniętego budownictwa komunistycznego, który nastąpił w re­zultacie zakończenia budowy socjalizmu w ZSRR, sta­wia przed państwem radzieckim zadania o niebywa­łej skali. Właśnie owe zadania, a zwłaszcza najważ­niejsze z nich — stworzenie w ciągu najbliższych 15 lat materialno-technicznej bazy komunizmu, okres­łają wstąpienie państwa radzieckiego w nowy, nie­zmiernie ważny etap jego rozwoju w ramach drugiej fazy.Obecny etap rozwoju państwa radzieckiego cechuje przede wszystkim wzrost jego roli w życiu ekonomicz­nym naszego socjalistycznego społeczeństwa.Wzrost twórczej roli kierowanego przez partię ko­munistyczną radzieckiego państwa socjalistycznego jest wyrazem specyficznego działania prawa decydującej roli ekonomiki w stosunku do polityki w ustroju so­cjalistycznym.Jednocześnie w aktywnej roli polityki partii i pań­stwa socjalistycznego w stosunku do ekonomiki prze­jawia się względna samodzielność polityki.

[Głosów:1    Średnia:4/5]

Comments

comments